[Hướng dẫn] công tác lấy mẫu thí nghiệm vật liệu xây dựng.

Công tác lấy mẫu vật liệu.

Quản lý chất lượng vật liệu là một trong những công tác quan trọng quyết định đến chất lượng của công trình xây dựng. Điều này đã được quy định cụ thể trong Luật xây dựng, các nghị định, thông tư về quản lý chất lượng xây dựng hiện hành. Về cơ bản tất cả các loại vật liệu trước khi đưa vào sử dụng đều phải kiểm tra về sự phù hợp với thiết kế được duyệt cũng như được chủ đầu tư và nhà thầu tư vấn giám sát đồng ý. Việc kiểm tra phải được thực hiện tại phòng thí nghiệm hợp chuẩn, có đủ chức năng thực hiện các phép thử cần thiết để xác định sự phù hợp về chất lượng của vật liệu sử dụng trong công trình xây dựng.

Như vậy, khi đã chọn được vật liệu sử dụng theo yêu cầu chất lượng, yêu cầu về kiến trúc cũng như đã lựa chọn được đơn vị thí nghiệm hợp chuẩn để tiến hành thí nghiệm thì một điều nữa khiến chủ đầu tư và nhà thầu quan tâm đến là việc lấy mẫu của các loại vật liệu làm sao đảm bảo theo yêu cầu của pháp luật.

Bảng : Hướng dẫn công tác kiểm tra, lấy mẫu thí nghiệm vật liệu và cấu kiện xây dựng Khi thi công - nghiệm thu công trình, hạng mục công trình xây dựng.

TT	Tên công tác nghiệm thu	Yêu cầu thí nghiệm kiểm tra	Tần suất kiểm tra	Khối lượng mẫu thử cần lấy
1	Đá dăm (sỏi) đổ bê tông	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 7570:2006	Cứ một lô 200 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 200m³ xem như một lô	100 - 200 kg tuỳ theo cỡ đá
2	Cát vàng đổ bê tông	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 7570:2006.	Cứ một lô 200 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 200 m³ xem như một lô	10kg
3	Xi măng	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 6260:2009.	Cứ một lô 40 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 40 tấn xem như một lô	20kg
4	Thép cốt bê tông	Các chỉ tiêu cơ lý theo yêu cầu của TCVN 1651-1: 2008 và TCVN 1651-2:2008.	Cứ một lô 50 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 50 tấn xem như một lô	Mỗi loại thép lấy 01 tổ mẫu bao gồm 03 thanh trên ba cây khác nhau, có chiều dài từ 40-50cm
5	Thép các bon kết cấu thông thường	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 1765:1975.	Cứ một lô 20 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 20 tấn xem như một lô	Mỗi loại loại thép lấy 01 tổ mẫu bao gồm 03 thanh, có chiều dài từ 40-50cm
6	Gạch xây	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 1450:1986; TCVN 1451:1986.	Cứ một lô 100.000 viên lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 100.000 viên xem như một lô	20 viên gạch
7	Cát xây, trát	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCXD 127:1985	Cứ một lô 100 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 100m³ xem như một lô	30 kg
8	Gạch bê tông tự chèn	Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 6476:1999.	Cứ một lô 15.000 viên mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 15.000 viên xem như một lô	15 viên
9	Đất đắp nền	Các chỉ tiêu cơ lý theo 5747:1993 và TCVN 4447:1987	Cứ một lô 10.000 m³ mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 10.000 m³ viên xem như một lô	20 kg
9	Độ chặt nền đắp, độ chặt của các lớp móng	Theo yêu cầu của 22TCN02-71, 22TCN 03-79:	- Mỗi lớp đắp dày 15-18cm có diện tích đắp từ 400 m²-600 m²kiểm tra 01 tổ mẫu 3 vị trí.
10	Đào vét bùn, đất hữu cơ	Kiểm tra trạng thái của đất (Chỉ số độ sệt B)	- Mỗi vùng đào có diện tích đắp ≤1.000 m²kiểm tra 01 điểm.	Lấy 03 mẫu nguyên dạng
11	Đá dăm cấp phối	Các chỉ tiêu cơ lý theo 22TCN 233-06	Cứ 150m³ lấy 01 mẫu	100kg
12	Nghiệm thu nền đắp, nền đào trước khi rải móng đường ô tô	- Đo độ chặt K=0.98 theo mục 10. - Đo môdul đàn hồi theo 22TCN 211-93.	Trên một đoạn đồng nhất về độ dốc, về kết cấu, về chế độ sử dụng đo 3 điểm
13	Nghiệm thu các lớp móng trong xây dựng đường ôtô	- Đo độ chặt K=0.98 - Đo môdul đàn hồi theo 22TCN 211-93	Cứ 800 m² kiểm tra một vị trí ngẫu nhiên
14	Nghiệm thu cọc đóng, cọc ép	- Kiểm tra hồ sơ thi công nghiệm thu cọc đến hiện trường. - Kiểm tra cường độ cọc tại hiện trường bằng súng bật nẩy + siêu âm - Kiểm tra chiều dài cọc. - Kiểm tra nén thử tĩnh tải cọc thử	Theo TCXDVN 286:2003 và TCXDVN 269:2002
15	Nghiệm thu bê tông nhựa	- Kiểm tra chất lượng vật liệu (Cát, đá) theo mục 1 và 2 và 22TCN 250-98 - Kiểm tra chất lượng nhựa đường theo 22TCN 279-01 - Kiểm tra thiết kế thành phần bê tông nhựa. - Kiểm tra trạm trộn BTN - Kiểm tra chất lượng bê tông nhựa theo 22TCN 62-84 và 22TCN 248-98.	- Đối với vật liệu: Theo từng lô hoặc theo ca sản xuất. - Đối với bê tông nhựa: Theo từng ca sản xuất.
16	Nghiệm thu mặt đường bê tông nhựa	- Khoan mẫu bê tông nhựa để kiểm tra chiều dầy và chất lượng. - Đo modul đàn hồi bằng cần Belkenman. - Đo độ bằng phẳng bằng thước 3m.	- Cứ nhỏ hơn 500 m² mặt đường khoan 01 điểm tại vệt xe chạy. - từ 500m dài đến 1.000 m dài đo mô đun đàn hồi 20 điểm.. - Toàn tuyến.
17	Nghiệm thu mặt đường bê tông xi măng	- Kiểm tra độ sụt bê tông - Lấy mẫu bê tông theo TCVN 4453:1995	- Cứ 200 m3 lấy một tổ mẫu
18	Nghiệm thu mặt đường láng nhựa	- Kiểm tra chất lượng nhựa theo 22TCN 279-01 - Kiểm tra chất lượng vật liệu theo 22TCN 250-98. và 22TCN 271:01 - Kiểm tra hàm lượng nhựa mặt đường	Cứ 500 m² kiểm tra 1 lần.
19	Nghiệm thu công tác thi công cấu kiện xây dựng nhà dân dụng	- Lấy mẫu bê tông theo TCVN4453:1995. - Kiểm tra thiết kế thành phần bê tông - Kiểm tra chất lượng vật liệu nếu có nghi ngờ	Mỗi hạng mục nghiệm thu (Đế móng, móng, cột khung tầng1, sàn mái tầng1…) lấy 01 nhóm mẫu	- Khuôn mẫu 10x10x10 hoặc 15x15x15
20	Nghiệm thu công tác xây, trát	- Lấy mẫu theo TCVN 3121:1993 - Kiểm tra thiết kế thành phần vữa - Kiểm tra chất lượng vật liệu nếu có nghi ngờ	Mỗi hạng mục nghiệm thu (Vữa xây, vữa trát…) lấy 01 nhóm mẫu	Khuôn Mẫu 4x4x16cm

Tên công tác nghiệm thu

Yêu cầu thí nghiệm kiểm tra

Tần suất kiểm tra

Khối lượng mẫu thử cần lấy

Đá dăm (sỏi) đổ bê tông

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 7570:2006

Cứ một lô 200 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 200m³ xem như một lô

100 - 200 kg tuỳ theo cỡ đá

Cát vàng đổ bê tông

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 7570:2006.

Cứ một lô 200 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 200 m³ xem như một lô

10kg

Xi măng

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 6260:2009.

Cứ một lô 40 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 40 tấn xem như một lô

20kg

Thép cốt bê tông

Các chỉ tiêu cơ lý theo yêu cầu của TCVN 1651-1: 2008 và TCVN 1651-2:2008.

Cứ một lô 50 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 50 tấn xem như một lô

Mỗi loại thép lấy 01 tổ mẫu bao gồm 03 thanh trên ba cây khác nhau, có chiều dài từ 40-50cm

Thép các bon kết cấu thông thường

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 1765:1975.

Cứ một lô 20 tấn lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 20 tấn xem như một lô

Mỗi loại loại thép lấy 01 tổ mẫu bao gồm 03 thanh, có chiều dài từ 40-50cm

Gạch xây

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 1450:1986; TCVN 1451:1986.

Cứ một lô 100.000 viên lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 100.000 viên xem như một lô

20 viên gạch

Cát xây, trát

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCXD 127:1985

Cứ một lô 100 m³ lấy mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 100m³ xem như một lô

30 kg

Gạch bê tông tự chèn

Các chỉ tiêu cơ lý theo TCVN 6476:1999.

Cứ một lô 15.000 viên mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 15.000 viên xem như một lô

15 viên

Đất đắp nền

Các chỉ tiêu cơ lý theo 5747:1993 và TCVN 4447:1987

Cứ một lô 10.000 m³ mẫu một lần. Mỗi lô nhỏ hơn 10.000 m³ viên xem như một lô

20 kg

Độ chặt nền đắp, độ chặt của các lớp móng

Theo yêu cầu của 22TCN02-71, 22TCN 03-79:

- Mỗi lớp đắp dày 15-18cm có diện tích đắp từ 400 m²-600 m²kiểm tra 01 tổ mẫu 3 vị trí.

Đào vét bùn, đất hữu cơ

Kiểm tra trạng thái của đất (Chỉ số độ sệt B)

- Mỗi vùng đào có diện tích đắp ≤1.000 m²kiểm tra 01 điểm.

Lấy 03 mẫu nguyên dạng

Đá dăm cấp phối

Các chỉ tiêu cơ lý theo 22TCN 233-06

Cứ 150m³ lấy 01 mẫu

100kg

Nghiệm thu nền đắp, nền đào trước khi rải móng đường ô tô

- Đo độ chặt K=0.98 theo mục 10.

- Đo môdul đàn hồi theo 22TCN 211-93.

Trên một đoạn đồng nhất về độ dốc, về kết cấu, về chế độ sử dụng đo 3 điểm

Nghiệm thu các lớp móng trong xây dựng đường ôtô

- Đo độ chặt K=0.98

- Đo môdul đàn hồi theo 22TCN 211-93

Cứ 800 m² kiểm tra một vị trí ngẫu nhiên

Nghiệm thu cọc đóng, cọc ép

- Kiểm tra hồ sơ thi công nghiệm thu cọc đến hiện trường.

- Kiểm tra cường độ cọc tại hiện trường bằng súng bật nẩy + siêu âm

- Kiểm tra chiều dài cọc.

- Kiểm tra nén thử tĩnh tải cọc thử

Theo TCXDVN 286:2003 và TCXDVN 269:2002

Nghiệm thu bê tông nhựa

- Kiểm tra chất lượng vật liệu (Cát, đá) theo mục 1 và 2 và 22TCN 250-98

- Kiểm tra chất lượng nhựa đường theo 22TCN 279-01

- Kiểm tra thiết kế thành phần bê tông nhựa.

- Kiểm tra trạm trộn BTN

- Kiểm tra chất lượng bê tông nhựa theo 22TCN 62-84 và 22TCN 248-98.

- Đối với vật liệu: Theo từng lô hoặc theo ca sản xuất.

- Đối với bê tông nhựa: Theo từng ca sản xuất.

Nghiệm thu mặt đường bê tông nhựa

- Khoan mẫu bê tông nhựa để kiểm tra chiều dầy và chất lượng.

- Đo modul đàn hồi bằng cần Belkenman.

- Đo độ bằng phẳng bằng thước 3m.

- Cứ nhỏ hơn 500 m² mặt đường khoan 01 điểm tại vệt xe chạy.

- từ 500m dài đến 1.000 m dài đo mô đun đàn hồi 20 điểm..

- Toàn tuyến.

Nghiệm thu mặt đường bê tông xi măng

- Kiểm tra độ sụt bê tông

- Lấy mẫu bê tông theo TCVN 4453:1995

- Cứ 200 m3 lấy một tổ mẫu

Nghiệm thu mặt đường láng nhựa

- Kiểm tra chất lượng nhựa theo 22TCN 279-01

- Kiểm tra chất lượng vật liệu theo 22TCN 250-98. và 22TCN 271:01

- Kiểm tra hàm lượng nhựa mặt đường

Cứ 500 m² kiểm tra 1 lần.

Nghiệm thu công tác thi công cấu kiện xây dựng nhà dân dụng

- Lấy mẫu bê tông theo TCVN4453:1995.

- Kiểm tra thiết kế thành phần bê tông

- Kiểm tra chất lượng vật liệu nếu có nghi ngờ

Mỗi hạng mục nghiệm thu (Đế móng, móng, cột khung tầng1, sàn mái tầng1…) lấy 01 nhóm mẫu

- Khuôn mẫu 10x10x10 hoặc 15x15x15

Nghiệm thu công tác xây, trát

- Lấy mẫu theo TCVN 3121:1993

- Kiểm tra thiết kế thành phần vữa

- Kiểm tra chất lượng vật liệu nếu có nghi ngờ

Mỗi hạng mục nghiệm thu (Vữa xây, vữa trát…) lấy 01 nhóm mẫu

Khuôn Mẫu 4x4x16cm

Trên đây là một số tổng hợp về lấy mẫu các loại vật liệu xây dựng theo tiêu chuẩn hiện hành.

Có thể bạn quan tâm

Chi tiết điều chỉnh hệ số 0,9 của Thông tư 02/2020/TT-BXD cho TT09 và NĐ68 hạng mục chung và nhà tạm

2 trường hợp phải điều chỉnh chi phí chung và nhà tạm về 0,9 được Phần mềm nghiệm thu xây dựng 360 tổng hợp như sau

Bộ phận kinh doanh

[Hướng dẫn] công tác lấy mẫu thí nghiệm vật liệu xây dựng.

Công tác lấy mẫu vật liệu.

Bảng : Hướng dẫn công tác kiểm tra, lấy mẫu thí nghiệm vật liệu và cấu kiện xây dựng Khi thi công - nghiệm thu công trình, hạng mục công trình xây dựng.