Xác định độ ẩm tối ưu của đất trong công tác đầm nén lu lèn

Mối quan hệ giữa độ ẩm và dung trong khô của đất trong công tác đầm nén

Sự quan trọng của độ ẩm vật liệu trong quá trình thi công

Độ ẩm là một trong những nhân tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quá trình đầm nén đất. Từ đường cong quan hệ giữa độ ẩm và dung trọng khô của thí nghiệm đầm nén mẫu trong PTN, ta đã thu được kết quả: Trong điều kiện hao phí số công đầm nén như nhau thì đầm nén ở độ ẩm tối ưu sẽ cho độ chặt lớn nhất.

Tác dụng của độ ẩm (tỷ lệ nước) trong đầm nén, lu lèn

Độ ẩm vừa đủ thì nước đóng vai trò như dầu mỡ bao quanh các hạt đất, có tác dụng “làm nhờn” – tạo độ nhớt làm giảm sức ma sát giữa các hạt đất, tạo điều kiện có lợi nhất để việc đầm lèn được dễ dàng. Nếu tăng độ ẩm lên nữa, nước lúc này có thể chiếm hết lỗ rỗng trong đất, khi đó áp lực đầm nén sẽ không trực tiếp truyền lên các hạt đất mà truyền lên nước. Để đầm chặt được đòi hỏi nước phải bị đẩy ra khỏi các lỗ rỗng, điều này chỉ có thể nhờ vào sự tác dụng lâu dài của tải trọng xe chạy chứ không thể dựa vào tác dụng tức thời của công cụ đầm nén. Nếu đầm nén đất ở độ ẩm nhỏ hơn độ ẩm tốt nhất cho đến khi đạt độ chặt yêu cầu thì cường độ của đất ngay sau khi đầm nén sẽ lớn hơn, nhưng cường độ cao đó không ổn định và sẽ giảm xuống rất nhanh nếu đất bị ẩm ướt lâu ngày. Tuy nhiên đầm nén đất khô đến độ chặt yêu cầu như khi đầm nén với độ ẩm tốt nhất rất tốn công, vì vậy trong tổ chức thi công cần chú ý đem đất đào được từ nền đào hoặc thùng đấu để đắp và đầm nén ngay (vì đất ở trạng thái tự nhiên này thường có độ ẩm tốt nhất). Nếu đất khô thì cần tưới thêm nước, nên tưới nhiều lần để nước được thấm đều. Trường hợp đất quá ẩm thì phải phơi đất hoặc trộn thêm vôi khô vào để độ ẩm tự nhiên của đất giảm xuống xấp xỉ với độ ẩm tốt nhất. Tùy theo độ ẩm của đất mà có thể dung lượng vôi từ 1-4% trọng lượng đất.

Tác dụng của độ ẩm tối ưu trong lu lèn

Độ ẩm tốt nhất của đất xác định theo phương pháp đầm nén tiêu chuẩn rất gần với độ ẩm ở giới hạn dẻo (xác định theo thí nghiệm lăn tay). Ở độ ẩm này, nước trong đất đều nằm dưới dạng liên kết. Vì vậy khi đầm nén đất nền đường có độ ẩm tốt nhất cho đến độ chặt lớn nhất thì nền đường rất khó thấm nước, do đó rất ổn định dưới tác dụng của nước.

Đường cong đầm nén tiêu chuẩn